ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΙΤΣΟΥΛΗ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Πτυχίο Βιολογίας (1998) Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ηράκλειο
Μάστερ Μοριακής Βιολογίας & Βιοϊατρικής (2000) Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης και ΙΜΒΒ, Ηράκλειο
Διδακτορικό Μοριακής Βιολογίας & Βιοϊατρικής (2005) Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης και ΙΜΒΒ, Ηράκλειο
ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Μεταδιδακτορική Έρευνα (2005-2011) Τμήμα Γενετικής, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Βοστώνη
Επίκουρος Καθηγήτρια (2012-2021) Τμήμα Βιολογικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λευκωσία
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια (2021-) Τμήμα Βιολογικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Λευκωσία
Στο Εργαστήριο Ανάπτυξης και Ομοιόστασης της Δροσόφιλας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου χρησιμοποιούμε γενετική, γενωμική και μοντέρνα μικροσκοπία για να κατανοήοσυμε τους μοριακούς και κυτταρικούς μηχανισμούς που διέπουν την αναδιαμόρφωση ιστών και οργάνων, όπως το έντερο και το αγγειακό σύστημα, κατά την ανάπτυξη, την ομοιόσταση και την καρκινογένεση. Μερικά από τα θέματα που μελετούμε είναι:
- Ο ρόλος της νεοτραχειογένεσης στην εντερική φλεγμονή και τον καρκίνο. Έχουμε δείξει ότι η αναδιαμόρφωση/επέκταση των λεπτών αγγείων (τραχειολίων), τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο, επάγεται και συνεισφέρει στην εντερική αναγέννηση που προκαλείται από παθογόνο μόλυνση και στην ογκογένεση σε ενήλικες μύγες (Tamamouna et al, 2021, Nature Cell Biology). Αυτή η διαδικασία, που την ονομάσαμε "νεοτραχειογένεση", μοιάζει κυτταρικά και μοριακά με την νεοαγγειογένεση των όγκων. Τρέχουσα έρευνα στοχεύει στον προσδιορισμό νέων ρυθμιστών της νεοτραχειογένεσης με τη χρήση ιστοειδικής γενωμικής.
- Χαρακτηρισμός νέων ρυθμιστών της εντερικής ογκογένεσης. Μέσω μελέτης του ολικού μεταγραφήματος ενήλικων εντέρων που φέρουν όγκους ακολουθούμενης από γενετική ανάλυση, ανακαλύψαμε νέα γονίδια που πιθανώς ευθύνονται για την ομοιόσταση των εντερικών βλαστικών κυττάρων και την ογκογένεση. Αυτά περιλαμβάνουν γονίδια που εμπλέκονται στο μονοπάτιToll/NF-kB, γονίδια με δυνατότητα πρόσδεσης σε χιτίνη που μοιάζουν με βιοδείκτες ανθρώπινων όγκων και μεταφορείς θρεπτικών ουσιών.
- Μελέτη του ρόλου θρεπτικών συστατικών (από την τροφή ή το μικροβίωμα) στην εντερική ομοιόσταση, την αναγέννηση μετά από φλεγμονή και τον καρκίνο. Πρόσφατα δείξαμε ότι η βιταμίνη Β7 ή βιοτίνη που οι μύγες (και οι άνθρωποι) προσλαμβάνουν από την τροφή ή το μικροβίωμά τους προσλαμβάνεται από τα εντερικά βλαστοκύτταρα μέσω του υποδοχέα Smvt, είναι απαραίτητη για τη διαίρεσή τους και συνεισφέρει στον εντερικό καρκίνο (Neophytou and Pitsouli, 2022, Cell Reports). Επίσης, έχουμε βρει ότι ένας μεταφορέας ιόντων και ένας ενδοκυττάριος μεταφορέας χοληστερόλης παρουσιάζουν παρόμοια δράση στο έντερο. Τώρα, προσπαθούμε να κατανοήσουμε τον μηχανισμό της δράσης τους.
- Χαρακτηρισμός νέων ρυθμιστών της υποκυτταρικής αναδιαμόρφωσης των τερματικών τραχειακών κυττάρων. Από μια πληθυσμιακή γενετική σάρωση βρήκαμε υποψήφιους κυτταροσκελετικούς ρυθμιστές κυττάρων που μοιάζουν με τα τριχοειδή αγγεία των θηλαστικών και προσπαθούμε να βρούμε τον μηχανισμό δράσης τους.
- Μελέτη της αγγειογένεσης του γλοιοβλαστώματος στο μοντέλο της Δροσόφιλας. Έχουμε δημιουργήσει γενετικά μοντέλα γλοιοβλαστώματος που επιτρέπουν τη μελέτη της αγγειογένεσης-τραχειογένεσης. Με τη χρήση αυτών ελέγχουμε υποψήφια γονίδια που υποψιαζόμαστε ότι μπορεί να επηρεάζουν της ασθένεια, με απώτερο σκοπό την εύρεση πιθανών φαρμακευτικών στόχων.
- Neophytou, C. and Pitsouli, C. (2022). Biotin transport in intestinal stem cells controls regeneration and tumorigenesis. Cell Reports 38(10): 110505.
- Neophytou, C. and Pitsouli, C. (2021). How gut microbes nurture intestinal stem cells. Metabolites 12(2): 169
- Charidemou, E., Tsiarli, M.A., Theophanous, A., Yilmaz, V., Pitsouli, C., Strati, K., Griffin, J.L., and Kirmizis, A. (2022). Histone acetyltransferase NAA40 modulates acetyl-CoA levels and lipid synthesis. BMC Biology 20, 22.
- Tamamouna, V., Rahman, M., Petersson, M., Kux, K., Charalambous, I., Mainor, H., Bolender, V., Isbilir, B., Edgar, B. and Pitsouli, C. (2021). Remodelling of oxygen-transporting tracheoles drives intestinal regeneration and tumorigenesis in Drosophila. Nature Cell Biology 23, 497-510.
- Tamamouna, V., Panagi, M., Theophanous, A., Demosthenous, M., Michail, M., Papadopoulou, M., Teloni, S., Pitsouli, C.* and Apidianakis, Y.* (2020). Evidence of two types of balance between stem cell mitosis and enterocyte nucleus growth in the Drosophila Development 147(11): dev189472. *corresponding authors
- Evangelou, A., Ignatiou, A., Antoniou, C., Kalanidou, S., Ellina, S., Athanasiou, R., Shianiou, G., Apidianakis, Y., and Pitsouli, C. (2019). Unpredictable effects of the genetic background of transgenic lines in physiological quantitative traits. G3: Genes, Genomes, Genetics 9(11): 3877-3890.
- Tamamouna, V. and Pitsouli, C. (2018). The Hypoxia Inducible Factor-1α in angiogenesis and cancer: insights from the Drosophila InTechOpen, Edited by: Fumiaki Uchiumi, Gene Expression and Regulation in Mammalian Cells Chapter 10: 209-241.
- Apidianakis, Y., Tamamouna, V., Teloni, S. and Pitsouli, C. (2017). Intestinal stem cells: a decade of intensive research in Drosophila and the road ahead. Elsevier, Edited by: Petros Ligoxygakis, Advances in Insect Physiology Vol 52, Insect Immunity: 139-178.
- Kux, K. and Pitsouli, C. (2014). Tissue communication in regenerative inflammatory signalling; lessons from the fly gut. Front Cell Infect Microbiol. 4:49.
- Pitsouli, C.# and Perrimon, N. (2013). The homeobox transcription factor Cut coordinates patterning and growth during Drosophila airway remodeling. Science Signaling 6(263):ra12. #corresponding author
- Perrimon, N., Pitsouli, C. and Shilo, B.N. (2012). Signalling mechanisms controlling cell fate and embryonic patterning. CSHL Press, Edited by: Lewis Cantley, Tony Hunter, Richard Sever, and Jeremy Thorner, Cold Spring Harbor, Perspectives in Biology 2012; 1:a005975.
- Bangi, E., Pitsouli, C., Rahme, L.G., Cagan, R. and Apidianakis, Y. (2012). Immune response to bacteria induces dissemination of Ras-activated Drosophila hindgut cells. EMBO Reports 13(6): 569-76.
- Pitsouli, C.# and Perrimon, N. (2010). Embryonic multipotent progenitors remodel the Drosophila airways during metamorphosis. Development 137(21): 3615-24. #corresponding author
- Pitsouli, C., Apidianakis, Y. and Perrimon, N. (2009). Homeostasis in infected epithelia: stem cells take the lead. Cell Host Microbe 6(4): 301-7.
- Apidianakis, Y.*, Pitsouli, C.*, Perrimon, N. and Rahme, L.G. (2009). Synergy between Bacterial Infection and Genetic Predisposition in Intestinal Dysplasia. Proc Natl Acad Sci USA 106(49): 20883-8. *equal contribution
- Vinegoni, C., Razansky, D., Pitsouli, C., Perrimon, N., Ntziachristos, V. and Weissleder, R. (2009). Mesoscopic fluorescence tomography for in-vivo imaging of developing Drosophila. J Vis Exp pii: 1510.
- Pitsouli, C. and Perrimon, N. (2008). Developmental Biology: Our Fly Cousins’ gut. Nature 454: 592-3.
- Markstein, M., Pitsouli, C., Villalta, C., Celniker, S.E. and Perrimon, N. (2008). Exploiting position effects and the gypsy retrovirus insulator to engineer precisely expressed transgenes. Nature Genetics 40(4): 476-83.
- Vinegoni, C. *, Pitsouli, C. *, Razansky, D. *, Perrimon, N. and Ntziachristos, V. (2008). In vivo imaging of Drosophila melanogaster pupae with mesoscopic fluorescence tomography. Nature Methods 5(1): 45-7. *equal contribution
- Glittenberg, M., Pitsouli, C., Garvey, C., Delidakis, C. and Bray, S. (2006). Role of conserved intracellular motifs in Serrate signalling, cis-inhibition and endocytosis. EMBO J 25(20): 4697-706.
- Pitsouli, C. and Delidakis, C. (2005). The interplay between DSL proteins and ubiquitin ligases in Notch signaling. Development 132(18): 4041-50
- Pavlopoulos, E. *, Pitsouli, C. *, Klueg, K.M., Muskavitch, M.A., Moschonas, N.K. and Delidakis, C. (2001). neuralized encodes a peripheral membrane protein involved in Delta signaling and endocytosis. Developmental Cell 1(6): 807-16. *equal contribution