Κατάλογος Προσωπικού

ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΚΩΣΤΡΙΚΗΣ

KOSTRIKIS LEONTIOS
+35722892885
...
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ/ΡΙΑ
Τμήμα Βιολογικών Επιστημών
ΘΕΕ 02 - Σχολή Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών, B170
Πανεπιστημιούπολη

Ο Δρ. Λεόντιος Κωστρίκης είναι καθηγητής των Βιολογικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Επικεφαλής του Εργαστηρίου Βιοτεχνολογίας και Μοριακής Ιολογίας και πρώην Αναπληρωτής Κοσμήτορας της Σχολής Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών. Απέκτησε το πτυχίο B.Sc. (1987), το M.Sc. (1989), το M.Ph. (1990) και το Ph.D. (1993) από το New York University (NYU), στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε μεταδιδακτορικές έρευνες στο Aaron Diamond AIDS Research Center του Rockefeller University (Νέα Υόρκη) στον τομέα της μοριακής ιολογίας του ιού της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας. Το 1998, εντάχθηκε στο ερευνητικό προσωπικό του Aaron Diamond AIDS Research Center ως ερευνητής και το 1999 έγινε Επίκουρος Καθηγητής στο Rockefeller University. Το 2003 μετακόμισε στην Κύπρο, όπου εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.   

Ήταν υπότροφος Fulbright για τις προπτυχιακές σπουδές του στο NYU (1983-1987) και έχει λάβει υποτροφίες από το Elizabeth Glazer Pediatric AIDS Foundation, το Aaron Diamond Foundation και το Patti Birch 1991 Trust στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχει διευθύνει πάνω από είκοσι ανταγωνιστικά ερευνητικά υποτροφιακά προγράμματα από το US National Institutes of Health (NIH), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διεθνή φιλανθρωπικά ιδρύματα και το Ίδρυμα Προώθησης της Επιστημονικής Έρευνας Κύπρου (CRPF). Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής δεκατεσσάρων διεθνών περιοδικών και έχει υπηρετήσει σε επιτροπές και επιτροπές αξιολόγησης για ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς χορήγησης υποτροφιών, φιλανθρωπικές οργανώσεις και επιστημονικά συνέδρια στον τομέα του HIV/AIDS. Είναι συνιδρυτής και μέλος της Διοικητικής Επιτροπής του European Society for Translational Antiviral Research (ESAR) και πρώην Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ίδρυματος Takis & Louki Nemitsas.  Το 2019, εξελέγη ως Ιδρυτικό Τακτικό Μέλος (Βιολογικές Επιστήμες) της Κυπριακής Ακαδημίας Επιστημών, Γραμμάτων, και Τεχνών. Το 2020, εξελέγη ως μέλος της Ομάδας Καθοδήγησης στον τομέα των Βιοεπιστημών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής (EASAC) και ως Διακεκριμένος Συνεργάτης του Διεθνούς Ινστιτούτου Μηχανικής και Τεχνολογίας (IETI).

 

          Οι αναδυόμενες και επανεμφανιζόμενες ανθρώπινες μολυσματικές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των ιογενών λοιμώξεων, αποτελούν μια διαρκώς αυξανόμενη απειλή για τη δημόσια υγεία με καταστροφικές κοινωνιοοικονομικές συνέπειες παγκοσμίου μεγέθους. Μόνο τα τελευταία σαράντα χρόνια, η ανθρωπότητα έχει παρακολουθήσει μια σειρά από καταστροφικές επιδημίες που προκαλούνται από ιούς, όπως τον Ιό της Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας (HIV), τον ιό που προκαλεί το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS), τον ιό Ebola, τον ιό Zika (ZIKV) και πρόσφατα τον ιό 2019-nCoV μεταξύ πολλών άλλων. Ο HIV μολύνει επί του παρόντος σημαντικό ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού και προκαλεί χρόνια νόσο, με αποτέλεσμα να αποτελεί μείζον φόρτο για τη δημόσια υγεία. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, έχει αναπτυχθεί η συνδυαστική αγωγή φαρμάκων κατά του HIV (CART), με στόχο τον HIV-1, με εξαιρετική επιτυχία, με αποτέλεσμα τη δραματική μείωση της θνητότητας μεταξύ των ατόμων που έχουν μολυνθεί από τον HIV-1. Ωστόσο, η γενετική ποικιλομορφία του HIV-1 αποτελεί τον πιο σημαντικό πρόκληση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της λοίμωξης από τον HIV-1. Ειδικότερα, η συσσώρευση μεταλλάξεων που παρουσιάζουν αντίσταση στα φάρμακα κατά τη διάρκεια ανεπαρκούς αγωγής επηρεάζει σοβαρά τα κλινικά οφέλη της CART, οδηγώντας σε αποτυχία της αγωγής και πιθανώς στη μετάδοση μεταλλαγμένων στελεχών του HIV-1 σε νεομολυνθέντα άτομα. Επιπλέον, η δυναμική μετάδοσης του HIV-1 σε ανθρώπινες πληθυσμιακές ομάδες σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές είναι σημαντική για τη διαμόρφωση προσαρμοσμένων πολιτικών πρόληψης, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών προληπτικής φαρμακευτικής αγωγής.

          Για περισσότερο από τρις δεκαετίες, ο καθηγητής Κωστρίκης επικεντρώνει τις ερευνητικές προσπάθειές του σε ένα πρόγραμμα μεταφραστικής έρευνας που χαρακτηρίζει τους ανθρώπινους γενετικούς και ιογενείς παράγοντες που ευθύνονται για τις μείζονες παγκόσμιες απειλές ιογενών μολυσματικών νόσων, που μελετά την μοριακή δυναμική της μόλυνσης από τον HIV-1 και την παγκόσμια εξάπλωση της φαρμακοανθεκτικότητας του HIV-1, και που μεταφράζει αυτές τις γνώσεις σε νέες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Κατά τη διάρκεια των ετών, ο καθηγητής Κωστρίκης έχει συνεισφέρει σημαντικά στη μελέτη της ανθρώπινης γενετικής στη μετάδοση του HIV-1 και την πρόοδο της νόσου, στην παγκόσμια μοριακή επιδημιολογία της μόλυνσης από τον HIV-1 και στην παγκόσμια μετάδοση της φαρμακοανθεκτικότητας. Θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους και κορυφαίους ειδικούς παγκοσμίως στον καθορισμό του ρόλου της ανθρώπινης γενετικής στη μετάδοση του HIV-1 και την πρόοδο προς το AIDS. Έχει προσφέρει σημαντικές συνεισφορές δημιουργώντας καινοτόμες μοριακές μεθόδους βασιζόμενες σε νουκλεϊκά οξέα και εφαρμόζοντάς τις για να αποδείξει τις σημαντικές συνέπειες των φυσικών πολυμορφισμών που βρίσκονται στα γονίδια των ανθρώπινων χημοκινικών υποδοχέων στη μετάδοση του HIV-1 και την πρόοδο της ασθένειας, χρησιμοποιώντας καλά εδραιωμένες μελέτες HIV/AIDS συνόλων από την Αμερική και την Ευρώπη. Τα αποτελέσματα των μελετών του έχουν άμεση επίδραση στην κλινική φροντίδα των ατόμων με HIV-1, συμπεριλαμβανομένων των Κυπρίων ασθενών, και υπογραμμίζουν την παγκόσμια αφοσίωση για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των νέων μολύνσεων HIV-1 και του AIDS, εκμεταλλευόμενοι πλήρως τα θεραπευτικά και προληπτικά αποτελέσματα της συνδυασμένης αντιρετροϊκής αγωγής με αντιρετροϊκά φάρμακα. Ο καθηγητής Κωστρίκης αποδίδει πλέον την προσοχή του σε νέες έννοιες στην ανάπτυξη εμβολίων κατά του HIV-1 και την πρόληψη της μετάδοσης του HIV-1.

          Το ερευνητικό έργο του καθηγητή Κωστρίκη επικεντρώνεται επίσης στον μοριακό εντοπισμό των κορωνοϊών. Κατά τη διάρκεια της επιδημίας του κορωνοϊού SARS-CoV-2 το 2003 στην Κίνα και τον Καναδά, ο καθηγητής Κωστρίκης εφάρμοσε προηγμένη τεχνολογία για την ανάπτυξη μιας νέας μεθόδου για τον μοριακό εντοπισμό του κορωνοϊού του SARS, καθώς και άλλων σχετιζόμενων με το SARS κορωνοϊών, η οποία κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2010. Από την έναρξη της αυξημένης εμφάνισης των λοιμώξεων COVID-19 το 2019, ο καθηγητής Κωστρίκης επεκτείνει αυτήν την τεχνολογία για την ανάπτυξη μιας ευέλικτης και προσαρμόσιμης πλατφόρμας που, μέσω μοριακού τεστ, θα εντοπίζει αποτελεσματικά και ακριβώς στελέχη του ιού Covid-19 και πιθανώς άλλων λοιμωδών παραγόντων. Λόγω της ειδίκευσής του, από την έναρξη της επιδημίας COVID-19 στην Κύπρο τον Μάρτιο του 2020 έως τον Ιανουάριο του 2021, υπηρέτησε επίσης ως μέλος της Επιστημονικής Συμβουλευτικής Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας και του Προέδρου της Δημοκρατίας της Κύπρου για την COVID-19, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση επιστημονικών συστάσεων και κατευθυντήριων γραμμών για τον περιορισμό και τη διαχείριση της επιδημίας στην Κύπρο.

 
  1. Elangovan R., Jenks M., Yun J., et.al. Global and Regional Estimates for Subtype-Specific Therapeutic and Prophylactic HIV-1 Vaccines: A Modeling Study. Frontiers in Microbiology 12: 690647 (doi:10.3389/fmicb.2021), 2021
  2. Chrysostomou A.C., Vrancken B., Koumbaris G., et.al. A Comprehensive Molecular Epidemiological Analysis of SARS-CoV-2 Infection in Cyprus from April 2020 to January 2021: Evidence of a Highly Polyphyletic and Evolving Epidemic. Viruses 13: 1098 (doi:10.3390/v13061098), 2021
  3. Hemelaar , Loganathan S., Elangovan R., et.al. Country Level Diversity of the HIV-1 Pandemic between 1990 and 2015 J. Virol. 95(2), e01580-20 (doi: 10.1128/JVI.01580-20), 2021
  4. Hemelaar J., Elangovan R., Yun J., et.al. Global and Regional Epidemiology of HIV-1 Recombinants in 1990-2015: A systematic Review and Global Survey. Lancet HIV. 7(11): e771-e781, 2020
  5. Hemelaar J., Elangovan R., Yun J., et.al. Global and Regional Molecular Epidemiology of HIV-1, 1990-2015: A systematic Review, Global Survey, and Trend Analysis. Lancet Inf. Dis.  9(2): 143-155 (doi: 10.1016/S1473-3099(18)30647-9), 2019
  6. Pineda-Peña A-C, Theys K., Stylianou D. C., et.al. HIV-1 Infection in Cyprus, the Eastern Mediterranean European Frontier: A Densely Sampled Transmission Dynamics Analysis from 1986 to 2012. Scientific Reports.  8(1): 1702 (doi: 10.1038/s41598-017-19080-5.), 2018
  7. Marshall A. D., Cunningham E. B., Nielsen S., et.al. Restrictions for Reimbursement of Interferon-Free Direct-Acting Antiviral Therapies for HCV Infection in Europe. Lancet Gastroenterology & Hepatology. 3(2):125-133, (doi: 10.1016/S2468-1253(17)30284-4), 2018
  8. Hofstra L.M., Sauvageot N., Albert J., et.al. Transmission of HIV Drug Resistance Mutations and Their Predicted Effect on Current First Line Regimens in Europe. Clin. Inf. Dis. 62(5): 655-663, 2016
  9. Mamais I., Albert J., Angelis K., et.al. Global Dispersal Patterns of HIV-1 CRF01_AE: A Genetic Trace of Human Mobility Related to Heterosexual Activities Centralized in South-East Asia. J. Inf. Diseases 211(11): 1735-1744, 2015
  10. Loizidou E., Kousiappa I., Themistocleous G., Zeinalipour-Yazdi C. D., et.al. Implications of HIV-1 M-Group Polymorphisms on Integrase Inhibitor Efficacy and Resistance: Genetic and Structural in-silico Analysis. Biochemistry 48(1): 4-6, 2009.
  11. Metzner K. J., Bonhoeffer S., Fischer M., et.al. Emergence of Minor Populations of Human Immunodefieciency Virus Type 1 Carrying the M184V and L90M Mutations in Subjects Undergoing Structured Treatment Interruptions. J. Infect. Diseases 188(10): 1433-1443, 2003
  12. Kostrikis L. G., Touloumi G., Karanicolas R., et.al. Quantitation of Human Immunodeficiency Virus Type I DNA Forms with the Second Template Switch in Peripheral Blood Predicts Disease Progression Independently of Plasma RNA Load. J. Virology 76 (20): 10099-10108, 2002
  13. Valentin A., Rosati M., Patenaude D. J., et.al. Persistent HIV-1 Infection of Natural Killer Cells in Patients Receiving Highly Active Anti-Retroviral Therapy. Proc Natl Acad Sci USA 99 (10): 7015-7020, 2002.
  14. Hatzakis A., Touloumi G., Karanicolas R., et.al. Effect of Recent Thymic Emigrants on Progression of HIV-1 Disease. Lancet 355 (9204): 599-604, 2000
  15. Sharkey M., Teo I., Greenough T., et.al. Persistense of Episomal HIV-1 Infection Intermediates in Patients on Active Anti-Retroviral Therapy. Nature Medicine 6 (1): 76-81, 2000
  16. Kostrikis, L. G., Neumann A. U., Thomson B., et.al. Polymorphism in the Regulatory Regions of the CC-Chemokine Receptor 5 Gene Influences Perinatal Transmission of Human Immunodeficiency Virus Type 1 to African-American Infants. J. Virology 73 (12): 10264-10271, 1999
  17. Zhang, L., Lewin S., Markowitz M., et.al. Measuring Recent Thymic Emigrants in Blood of Normal Persons and HIV-1-Infected Patients Before and After Effective Therapy. J. Exp. Medicine 190 (5): 725-732, 1999
  18. Jin, X., Bauer D. E., Tuttleton S. E., et.al. Dramatic Rise in the Plasma Viremia after CD8+ T-cell Depletion in SIV-Infected macaques. J. Exp. Medicine 189 (12): 991-998, 1999
  19. Kostrikis L. G., Huang Y., Moore J. P., et.al. A Chemokine Receptor CCR2 Allele Delays HIV-1 Disease Progression and is Associated with a CCR5 Promoter Mutation. Nature Medicine 4 (3): 350-353, 1998
  20. Kostrikis L. G., Tyagi S., Mhlanga M., et.al. Spectral Genotyping of Human Alleles. Science 279 (5354): 1228-1229, 1998
  21. Kostrikis L. G., Cao Y., Ngai H., et.al. A Quantitative Analysis of Serum Neutralization of Human Immunodeficiency Virus Type 1 from Subtypes A, B, C, D, F, and I: Lack of Direct Correlation Between Neutralization Serotypes and Genetic Subtypes and Evidence for Prevalent Serum-Dependent Infectivity Enhancement. J. Virology 70 (1): 445-458, 1996
  22. Kostrikis L. G., Bagdades E., Cao Y., et.al. Genetic Analysis of Human Immunodeficiency Virus Type-1 Strains from Patients in Cyprus: Identification of a New Subtype (I). J. Virology 69 (10): 6122-6130, 1995.