Ο Άρης Ταστάνης γεννήθηκε το 1953 στα Παράκοιλα της Λέσβου στην Ελλάδα και απεβίωσε το 2013. Μέχρι την ηλικία των δεκατριών ετών έζησε με την τετραμελή οικογένεια του στη Μυτιλήνη. Η πρώιμη εμφάνιση μυϊκής δυστροφίας σε συνδυασμό με την αδυναμία περίθαλψής του στο νησί ώθησαν την οικογένειά του να μετακομίσει στην Αθήνα. Έτσι από το 1966 και μέχρι σήμερα ο Άρης Ταστάνης κατοικεί μόνιμα στην Τερψιθέα – Γλυφάδας, στην Αθήνα. Από την ηλικία των είκοσι δύο ετών κινείται με αναπηρικό αμαξίδιο. Από πολύ μικρή ηλικία βίωσε όλες τις αρνητικές πτυχές του νοσηλευτικού συστήματος της Ελλάδας και του κοινωνικού αποκλεισμού που του επέφερε η αναπηρία του, με πρώτο σημαντικό εμπόδιο τη δυσκολία πρόσβασης στο σχολείο, το οποίο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει μετά την πρώτη γυμνασίου. Τα βιώματά του καθόρισαν την ζωή του, την ποίηση και το έργο του, τις προσωπικές του αναζητήσεις, τον τρόπο αλληλεπίδρασης του με την κοινωνία, την ενασχόλησή του με την πολιτική αλλά και την αναπηρία του.
Η δραστηριότητά του ποικίλει, ενώ παράλληλα είναι έντονη και διαρκής. Το πρώτο του ποίημα με τίτλο ‘Μπορείς!’ (1974), ήταν αφιερωμένο σε όσους ζωγραφίζουν με το στόμα και το πόδι και μεταφράστηκε σε 15 γλώσσες. Η πορεία που ακολούθησε στη συνέχεια ήταν ανοδική με σημαντικές διακρίσεις και αφιερώματα για το πρόσωπό του από σπουδαίους ανθρώπους των γραμμάτων όπως ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Ασημάκης Πανσέληνος, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Γιάννης Νεγρεπόντης, η Τατιάνα Γκρίτσι Μιλλιέξ κ.ά. Μέχρι σήμερα, έχει γράψει συνολικά δώδεκα βιβλία ποίησης, πεζογραφίας και ιστορικού δοκιμίου τα οποία έχουν όλα εξαντληθεί. Το 1980 εξελέγη μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών της οποίας και αποτέλεσε το νεαρότερο μέλος. Παράλληλα με την ποίηση ασχολείται ερασιτεχνικά με την ζωγραφική και την χαρακτική, εμπνευσμένος από το Θεόφιλο Χατζημιχαήλ.Από νεαρή ηλικία ήταν πολιτικοποιημένο άτομο και ως έφηβος με αναπηρία αγωνίστηκε στο μαζικό χώρο για τα δημοκρατικά δικαιώματα της γενιάς του, παρά τον αποκλεισμό και τον σκοταδισμό που διέπει την κοινωνία. Από 14 χρονών συμμετείχε στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη. Το 1974 οργανώθηκε στην ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος και συνέχισε με το ΚΚΕ. Είναι ιδρυτικό μέλος του Συνασπισμού (1989). Πολλές φορές ήταν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Γλυφάδας και υποψήφιος Νομαρχιακός σύμβουλος Αθηνών το 2008. Η μετέπειτα συνδικαλιστική δράση του, καθαρά ακτιβιστική, συμπεριλαμβάνει τη συμμετοχή του στη Διεθνή Αμνηστία (1980), στην Επιτροπή Συμπαράστασης Πολιτικών Προσφύγων (έχει καταργηθεί). Αποτελεί ιδρυτικό μέλος του Συλλόγου Παραπληγικών Ελλάδας.
Η παρουσία του στα πολιτιστικά δρώμενα συνδέεται με μια έντονη προσπάθεια διαφώτισης για θέματα αναπηρίας. Για παράδειγμα, η συμμετοχή του το 1981 στην εκπομπή της ΕΡΤ 1 του Ν. Δήμου ‘Μια ταινία – Μια συζήτηση’ με θέμα ‘Αναπηρία και Κοινωνικός Ρατσισμός’, αποτέλεσε πρωτοποριακή απόπειρα ανάδειξης θεμάτων αναπηρίας από τα ΜΜΕ. Το 1983 έγινε ραδιοφωνικός παραγωγός δεκαπέντε εβδομαδιαίων εκπομπών στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ 2 με θέμα ‘Ανάπηρος πολίτης και κοινωνία’. Η συμμετοχή του ήταν καθοριστική και ως μέλος της κριτικής επιτροπής του Διεθνούς Φεστιβάλ Emotion Pictures (2009-2010) με θέμα ‘Ντοκιμαντέρ και Αναπηρία’. Είναι εκδότης τριών περιοδικών, το λαογραφικό περιοδικό ‘Τα Παρακοιλιώτικα’ (1983 μέχρι σήμερα), το πολιτιστικό περιοδικό ‘Άνω – Κάτω Γλυφάδα’ (δύο μόνο τεύχη το 2002) και το ένθετο μηνιαίο περιοδικό ‘Ανάμεσά μας’ που υπήρχε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία και εξέταζε ζητήματα αναπηρίας. Αρθρογραφεί σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες του ελλαδικού χώρου, όπως για παράδειγμα η εφημερίδα Ελευθεροτυπία, Αυγή, Εμπρός, Πολίτης, τα περιοδικά Η Λέσβος Μας, Η Άγρα, Τα Παρακοιλίωτικα και σε άλλα έντυπα στην επαρχία. Από το 2005 αρθρογραφεί στην καθημερινή εφημερίδα της Μυτιλήνης Εμπρός. Άρθρο του για τις ταλαιπωρίες και συχνά ρατσιστικές συμπεριφορές εις βάρος των ατόμων με αναπηρίες από τις ναυτιλιακές εταιρείες έγινε ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων.
Ενδεικτικό Υλικό
Το παράπονο ενός παράλυτου παιδιού…
Είναι ή μπορεί να είναι…
Η αγορά…
Η μπαλάντα των επιθέτων
Μιλώ…
Νυχτερινό ματς…
Οι λαχτάρες των παραλύτων
Ονειροπόλοι
Τα μάτια της Φελίσιας…
Θέλω να είσαι πάντα…
Στην Κύπρο
Βιβλία
Ταστάνης, Α. (1976) Πίσω από Γυάλινους Τοίχους. Αθήνα.
Ταστάνης, Α. (1977) Αιολικά Ι. Αθήνα: Ιωλκός.
Ταστάνης, Α. (1979) 14 Ποιήματα για τον Φώτη Αγγουλέ. Αθήνα: Διογένης.
Ταστάνης, Α. (1979) Συνοικισμός. Αθήνα: Διογένης.
Ταστάνης, Α. (1983) Απόπειρες Προσαρμογής. Αθήνα: Κέδρος.
Ταστάνης, Α. (1985) Νυχτερινές Στάσεις. Αθήνα: Διογένης.
Ταστάνης, Α. (1992) Αιολικά ΙΙ. Αθήνα: Καλαμάς.
Ταστάνης, Α. (1992) Και Άκουγε τον Άνεμο. Αθήνα: Καλαμάς.
Ταστάνης, Α. (2000) Τα Μυστικά των Οδοιπόρων. Αθήνα: Ήρα.
Ταστάνης, Α. (2003) Το εγώ μου και ο χρόνος… Αθήνα: Ήρα.
Ταστάνης, Α. (2006) Ταξίδια στη Μνήμη της Αλισάχνης. Αθήνα: Αστερίας.
Ταστάνης, Α. (2011) Τα ταξίδια μου. Αθήνα: ΚΨΜ.
Ταστάνης, Α. (χ.χ.) Στον αστερισμό της Φελίσιας…Μπαλάντες. Αθήνα.
Δημοσιεύματα
Ευαγγελινού, Α. (11 Νοεμβρίου, 2007) Αφιέρωμα στον ποιητή Άρη Ταστάνη. Ανακτήθηκε από www.disabled.gr
Κακουριώτης, Σ. (11 Μαρτίου, 2012) Άρης Ταστάνης: Ποίηση μιας ελευθερίας απεριόριστης, Η Αυγή.
Παρέμβαση αναπήρων πολιτών (2 Δεκεμβρίου, 2008) Άτομα με αναπηρία, στα λόγια πρόοδος στην πράξη. Ανακτήθηκε από www.disabled.gr
Σαχτούρη, Χ. (24 Μαρτίου, 2012) Τα ταξίδια του Αιγιαοπελαγίτη ποιητή Άρη Ταστάνη, Δρόμος της Αριστεράς, σ. 27.
Σκορδίλης, Α. (Νοέμβριος, 2011) Η έννοια του σεβασμού με όρους κοινωνικής αλήθειας. Ανακτήθηκε από www.truerespect.com.cy
* Η αρχική συλλογή του υλικού έγινε με τη βοήθεια της Έλενας Ζαΐμη
** Τελευταία ενημέρωση Σεπτέμβριος 2019
