Στις 26 Μαρτίου 2025, μια ποικιλόμορφη ομάδα ενδιαφερομένων φορέων συγκεντρώθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Στροβόλου και συμμετείχε σε μια ομάδα εστίασης με στόχο την ανάδειξη κρίσιμων ζητημάτων και σημείων στον Στρατηγικό Σχεδιασμό του Πεδιαίου Ποταμού (Masterplan) που χρήζουν άμεσης επανεξέτασης. Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός Πεδιαίου Ποταμού αποτελεί ζωτικό στοιχείο για τη διαμόρφωση του μέλλοντος των πράσινων υποδομών, των δημόσιων χώρων και της περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας της Λευκωσίας. Η συνεργατική αυτή δραστηριότητα, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου TWIN2EXPAND, αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα στη συνεχιζόμενη διαδικασία συνδημιουργίας που ενσωματώνει τις απόψεις της κοινότητας με χωρικές αναλύσεις βάσει τεκμηρίωσης (evidence-based spatial analysis).
Η συγκεκριμένη δρασατηριότητα αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα στη συνεχιζόμενη προσπάθεια του Surf Lab για την ανάπτυξη μεθόδων που να ενσωματώνουν ενεργά τη γνώμη και τη γνώση της κοινότητας, συνδυάζοντας ποιοτικά δεδομένα με δεδομένα που προέρχονται από ποσοτικές χωρικές αναλύσεις και ευρήματα από δημοσιευμένη έρευνα και τεκμηρίωση. Βασιζόμενη στα αποτελέσματα προηγούμενης συνάντησης εμπλεκόμενων φορέων που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2024 και στην πρόσφατη εις βάθος χωρική ανάλυση από το εργαστήριο SURF του Πανεπιστημίου Κύπρου, η ομάδα εστίασης οδήγησε στον εντοπισμό περιοχών υψηλής προτεραιότητας και στην ανάδειξη θεμάτων που απαιτούν άμεση προσοχή.
Το πρόγραμμα περιελάμβανε:
- Μια πλήρη παρουσίαση των αποτελεσμάτων της χωρικής ανάλυσης από τους Δρ. Ilaria Geddes και Δρ. Walid S. Abdeldayem (SURF Lab)
- Μια ενδιαφέρουσα έκθεση περιήγησης που παρουσίαζε τις εργασίες των φοιτητών από το Καλοκαιρινό Εργαστήριο του Ιουνίου 2024
- Μια δομημένη ομάδα εστίασης με συντονίστρια την Δρ. Χριστίνα Παναγή, διευκολυντή τον Μιχάλη Ψαρά και διευκολύντρια την Μαρίνα Πασιά.
Εργαζόμενοι σε δύο θεματικές ομάδες – Περιβάλλον, Βιοποικιλότητα και Πράσινη Υποδομή και Δημόσιος Χώρος, Δραστηριότητες και Συνδεσιμότητα – οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους, να θέσουν προτεραιότητες και να συμβάλουν στη δημιουργία μιας συμμετοχικής χαρτογράφησης. Οι συζητήσεις βασίστηκαν στις αστικές προκλήσεις που είχαν ήδη εντοπιστεί και στα συμπεράσματα που προέκυψαν από την ανάλυση, καταλήγοντας στον εντοπισμό των πιο κρίσιμων ζητημάτων και περιοχών, που θεωρούνται υψηλής προτεραιότητας για τον Στρατηγικό Σχεδιασμό του γραμμικού πάρκου κατά Πεδιαίου Ποταμού.
Η ομάδα που εργάστηκε για τον δημόσιο χώρο, τις δραστηριότητες και τη συνδεσιμότητα εντόπισε και προτεραιοποίησε ζητήματα όπως η συνδεσιμότητα και η συνέχεια με τις γύρω γειτονιές, η ενίσχυση της φύτευσης και η σκίαση των διαδρομών που οδηγούν στον Πεδιαίο, η ασφάλεια μέσω ακουστικής και οπτικής πρόσβασης σε όλο το μήκος του πάρκου, η αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων για την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων χρήσης του γραμμικού πάρκου, η ανάγκη καλλιέργειας αισθήματος ιδιοκτησίας μέσω διαδικασιών συν-σχεδιασμού, καθώς και η σημασία της ποιότητας και της άνεσης στη κίνηση ως εμπειρία. Τα ζητήματα αυτά χαρτογραφήθηκαν και εντοπίστηκαν σημεία και περιοχές στο πάρκο που χρήζουν άμεσης επανεξέτασης.
Η ομάδα που ασχολήθηκε με το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα και τις πράσινες υποδομές αναγνώρισε ότι, ενώ η χωρική ανάλυση του SURF Lab ανέδειξε ότι ο στρατηγικός σχεδιασμός παρέχει ένα καλά κατανεμημένο δίκτυο οικολογικών υποδομών, κρίνεται απαραίτητο να επανεξεταστούν πιο γενικές περιβαλλοντικές διαστάσεις στο σύνολο του γραμμικού πάρκου. Σε αυτές περιλαμβάνονται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των παρεμβάσεων, η διαχείριση αποβλήτων και η προστασία από εξωγενείς παράγοντες, ζητήματα ασφάλειας όπως ο φωτισμός, τα φυσικά εμπόδια και η αντιπλημμυρική προστασία, η ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, καθώς και η επέκταση και ενίσχυση του πρασίνου. Η ομάδα τόνισε επίσης τη σημασία της διασφάλισης μιας συνεχούς αλυσίδας προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρίες.
Η έκθεση που συνοψίζει τα αποτελέσματα της συνάντησης θα κοινοποιηθεί άμεσα στους συμμετέχοντες και θα αποσταλεί στην ομάδα που εργάζεται στον στρατηγικό σχεδιασμό, προκειμένου να συμβάλει στην ενημέρωση και επανεξέταση των σχετικών ζητημάτων.
Στην ομάδα εστίασης συμμετείχαν κάτοικοι και εκπρόσωποι φορέων από:
• Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΣΟΑ)
• Διαδημοτική Εταιρεία Ανάπτυξης Λευκωσίας (ΔΑΕΛ)
• Στούντιο Αρχιτεκτονικής Θίασος
• Δημοτικό Σχολείο Αγίων Ομολογητών
• Organisation for Positive Urbanism (OPU)
• The Cyprus Institute
• Δήμος Στροβόλου
Η εκδήλωση αυτή είχε σκοπό την προώθηση του συμμετοχικού αστικού σχεδιασμού, συνδυάζοντας τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά δεδομένα, βασιζόμενη σε διεπιστημονική τεχνογνωσία και τοπική γνώση για να ενημερώσει την εξέλιξη του Στρατηγικού Σχεδίου.
Η εκδήλωση καταδεικνύει ότι ο σχεδιασμός βασισμένος σε δεδομένα και επιστημονικά ευρήματα μπορεί να είναι συμβατός με συμμετοχικές διαδικασίες και πρακτικές. Μέσω του διαλόγου και της συμμετοχής των πολιτών, μπορούν να εμπλουτιστούν περαιτέρω ο ανθρωποκεντρικός σχεδιασμός και η λήψη αποφάσεων.
Το έργο TWIN2EXPAND χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση [101078890] και το UK Research and Innovation (UKRI) στο πλαίσιο της εγγύησης χρηματοδότησης Horizon Europe της κυβέρνησης του ΗΒ [10052856, 10050784].
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο TWIN2EXPAND, επισκεφθείτε τον ιστότοπο του έργου στη διεύθυνση www.twin2expand.eu
Επικοινωνία: Νάτια Χαραλάμπους, Συντονίστρια Έργου, [email protected], 22892965
