Γλώσσα, Γραμματισμός και Εκπαίδευση

Η σχολή που εργάζεται σε αυτόν τον τομέα ερευνά θέματα σχετιζόμενα με τη γλώσσα, τον γραμματισμό και την εκπαίδευση, και ειδικότερα, τη διδακτική του γλωσσικού μαθήματος, τις σπουδές γραμματισμού και την εφαρμοσμένη γλωσσολογία εντός και εκτός σχολείου. Η ευρύτερη ερευνητική δραστηριότητα του τομέα ενημερώνεται θεωρητικά από κοινωνικοπολιτισμικές προσεγγίσεις στον γραμματισμό, την πολυτροπική ανάλυση κειμένων και την κριτική ανάλυση της γλώσσας, την εφαρμοσμένη γλωσσολογία και την κοινωνιογλωσσολογία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε κοινωνιολογικές-ανθρωπολογικές, γλωσσολογικές και φιλοσοφικές επιρροές στη διαμόρφωση ποικίλων προσεγγίσεων στη μελέτη του γραμματισμού και της γλώσσας, ως αντικειμένων έρευνας και διδασκαλίας, σε διαφορετικά συγκείμενα και στη συγχρονική και ιστορικοποιημένη διάστασή τους. Μέσω ερευνητικών έργων εθνογραφικών και περιπτωσιολογικών μελετών και ανάλυσης λόγου, εξετάζονται κριτικά οι λόγοι που διέπουν τη γλωσσική και εκπαιδευτική πολιτική και διερευνώνται πρακτικές γραμματισμού σε τάξεις πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, εστιάζοντας σε εκπαιδευτικούς και παιδιά, αλλά και σε υλικά και προγράμματα σπουδών. Πρόσθετα έργα επικεντρώθηκαν στην επιτέλεση εγγράμματων ταυτοτήτων στη συνάρτησή τους με θεσμικά και ευρύτερα κοινωνικοπολιτισμικά πλαίσια, και στη μελέτη της πολυτροπικότητας ως στοιχείο κειμενικότητας και ως ενσώματης/σωματοποιημένης. Διερευνήθηκαν επίσης γλωσσικές κοινότητες οι οποίες δεν εντάσσονται στον κυρίαρχο λόγο (ελληνόφωνοι Τουρκοκύπριοι, πολύγλωσσοι μετανάστες) κι αναπτύχθηκαν μέσω ερευνητικών παρεμβάσεων εναλλακτικά προγράμματα γραμματισμού και γλωσσοδιδακτικής (γραμματισμός φυλακισμένων, γραμματισμός και παραστατικές τέχνες). Η κύρια πρόκληση για την ερευνητική ομάδα είναι να συνδυάσει την πολυεπιστημονική κατανόηση της γλώσσας και του γραμματισμού στο εκπαιδευτικό και ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο και ταυτόχρονα να εξετάσει τις παγκόσμιες τάσεις στην εκπαίδευση γραμματισμού και τη μελέτη της γλώσσας στο τοπικό κοινωνικοπολιτικό και κοινωνικογλωσσικό συγκείμενο.

Προσωπικό:
Έλενα Ιωαννίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
Σταυρούλα Κοντοβούρκη, Επίκουρη Καθηγήτρια

Eρευνητικά Ενδιαφέροντα:
Έλενα Ιωαννίδου
Κοινωνιογλωσσολογία και εκπαίδευση, γλωσσική ποικιλότητα, γλώσσα και ταυτότητα, γλωσσική πολιτική, γραμματισμός ως κοινωνική πρακτική, κριτικός γραμματισμός, πολυγλωσσία και πολύγλωσση εκπαίδευση, γλωσσική εθνογραφία, ανάλυση λόγου.

Σταυρούλα Κοντοβούρκη
Εκπαίδευση στον γραμματισμό και τη διδακτική του γλωσσικού μαθήματος, στις πρακτικές γραμματισμού και την επιτέλεση εγγράμματων ταυτοτήτων εντός και εκτός σχολείου, στην πολυτροπικότητα στα κείμενα και ως ενσώματη/σωματοποιημένη πρακτική, καθώς και στην πραγμάτωση αναλυτικών προγραμμάτων και επαγγελματικών ταυτοτήτων εκπαιδευτικών στο γλωσσικό μάθημα, και στη γλωσσική πολιτική και εκπαιδευτική αλλαγή

Ερευνητικά Τρέχοντα Προγράμματα:

Τίτλος: Επιστημολογική γνώση και επαγγελματισμός εκπαιδευτικών στην Ελληνοκυπριακή εκπαίδευση: μια διερεύνηση ΑΠ Γλώσσας και Κοινωνικών Σπουδών ως ιστορικοποιημένων και τοπικοποιημένων ανα-κατασκευών
Χρηματοδότηση: Εσωτερικά Προγράμματα ΠΚ 2020
Διάρκεια: Απρίλιος 2021- Μάρτιος 2023
Υπεύθυνες προγράμματος: Σταυρούλα Κοντοβούρκη & Σταυρούλα Φιλίππου
Περιγραφή: Ο σκοπός της έρευνας είναι η διερεύνηση του πώς συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα στην ελληνοκυπριακή δημόσια δημοτική εκπαίδευση έχουν συγκροτηθεί ιστορικά και τοπικά, καθώς και ενσωματωθεί στις εννοιολογήσεις εκπαιδευτικών για τη σχολική γνώση και τους/τις ίδιους/ίδιες ως επαγγελματίες. Συγκεκριμένα, και επεκτείνοντας προηγούμενη κοινή έρευνα, εστιάζουμε στο μάθημα της Γλώσσας και στις Κοινωνικές Σπουδές (Ιστορία, Γεωγραφία, Αγωγή Υγείας), ως γνωστικά αντικείμενα που έχουν διατηρήσει μια κεντρική θέση στα σχολικά ΑΠ και στην εκπαίδευση των παιδιών ως πολιτών και ως εγγράμματων υποκειμένων, και τα διερευνούμε σε ιστορίες ζωής εκπαιδευτικών και όπως τοποθετούνται σε θεσμικά και κοινωνικοπολιτικά πλαίσια. Ως εκ τούτου, εστιάζουμε στους τρόπους με τους οποίους η επιστημολογική γνώση στα συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα, σε διαφορετικά χρονικά σημεία, α) έχει διαμορφωθεί από και διαμορφώσει τις εμπειρίες εκπαιδευτικών ως μανθανόντων/μαθητών και δασκάλων των συγκεκριμένων γνωστικών αντικειμένων, και συνομιλεί δυναμικά με τις καθιερωμένες τους αντιλήψεις σε σχέση με το τι αποτελεί αξιόλογη σχολική γνώση, και β) έχει υλοποιηθεί σε εκπαιδευτική πολιτική, μέσω επίσημων ΑΠ, προγραμμάτων σπουδών, διδακτικού υλικού. Κατ’ αντιστοιχία, το ερευνητικό πρόγραμμα στηρίζεται μεθοδολογικά σε αρχές της βιογραφικής και αρχειακής έρευνας, με στόχο να συμβάλει στη μελέτη της επιστημολογικής γνώσης στα συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα, αναδεικνύοντας πώς αυτή εμφωλεύεται στην τομή των προσωπικών-επαγγελματικών ιστοριών ζωής εκπαιδευτικών, τοπικοποιημένων εννοιολογήσεων των ακαδημαϊκών πεδίων και του θεσμού του σχολείου ως ανα/διαμορφούμενων στον χρόνο, καθώς και μεταβαλλόμενων ευρύτερων θεσμικών και κοινωνικοπολιτικών πλαισίων.

Title: O.L.A. “OPEN LEARNIG FOR ALL – enhancing digital Open Educational Resources for inclusion against stereotypes”
Funding: Erasmus +
Duration: March 2021- February 2023 (24 months)
Local Coordinator: Elena Ioannidou
Description: OLA is a 2-year Erasmus+ European project (2021-2023) coordinated by CNR-IRPPS that, following the crisis generated by the COVID-19 pandemics, aims at giving an impetus to “open educational resources” and “open educational practices”, as an opportunity to reduce the digital divide in the European educational context, building a more inclusive society. Open educational resources – intended as free digital educational resources, collaboratively developed by teacher networks with other social actors – already exist, but are still a fragmented reality, not enough widespread and valued at institutional level. OLA project aims at promoting their development and diffusion by means of: MOOC courses for teachers; creation of guidelines about open educational resources for teachers and editors; participative building an open access online platform usable by teachers to develop and spread multimedia educational scenarios. A central issue transversal to the project is paying attention to recognizing stereotypes – starting from, but not limited to gender – and values implicitly conveyed by school textbooks and multimedia online resources, so as to promote a wider concept of “digital competences”, including not only strictly technological competences, but also the capability of using online platforms and information sources critically and responsibly, as a premise for exercising a conscious and informed citizenship. By the end of the project, 80 interdisciplinary scenarios related to STEAM subjects (Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics) will be developed, 50 of which will be tested in the 5 partner countries: Cyprus, Greece, Italy, Romania and Spain.

Title: Educational Material on the Past and the Present Linguistic Diversity in Cyprus
Funding: AHDR (Association of Historical Dialogue and Research)
Duration: January 2021-March 2022 (15 months)
Scientific consultant: Elena Ioannidou
Project team: Cise Cavusoglu , Ioanna Charalambous, David Hands, Elena Ioannidou, Elisavet Kiourti, Ozge Ozogul , Anthi Papadopoulou
Description: The project aims for the production of supplementary educational materials for educators and young people in both sides of the divide in order to help foster multiperspectivity, historical understanding and critical thinking amongst educators and students. In this context, the AHDR is undertaking the research and production of an educational manual containing background research and theoretical component, curriculum and classroom recommendations, and 6 lesson plans on past and current linguistic diversity and language practices in Cyprus. Linguistic diversity, language policy and practices in the past and present will be explored in both communities across the existing divide in Cyprus. The educational material will promote the development of skills, knowledge and attitudes for peaceful coexistence through history education and learning and using languages. The target group will be students between the ages 11-14 (lower secondary education in Cyprus) and 15-18 (upper secondary education in Cyprus); hence, the lesson plans and educational activities should entail variations for two different age groups (11-14 and 15-18).

Τίτλος: Πρακτικές γραμματισμού παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας (3-8) στο σπίτι και στο σχολείο: Αναφορές από γονείς και εκπαιδευτικούς
Χρηματοδότηση: Πανεπιστήμιο Κύπρου
Διάρκεια: 2020-2021
Υπεύθυνες προγράμματος: Σταυρούλα Κοντοβούρκη & Θεώνη Νεοκλέους
Περιγραφή: Η συγκεκριμένη έρευνα έχει σκοπό να εντοπίσει πρακτικές γραμματισμού στις οποίες εμπλέκονται παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας (3-8 ετών) στο σπίτι και στο σχολείο, όπως αυτές περιγράφονται από ενήλικες (γονείς και εκπαιδευτικούς, αντίστοιχα) που έχουν κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος στο οποίο δρα το παιδί. Επιδιώκοντας να σκιαγραφήσει το εγγράμματο προφίλ παιδιών της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας και στην ψηφιακή εποχή, αναζητεί διαφορετικές πρακτικές γραμματισμού (συμπεριλαμβανομένων και ψηφιακών) που συνθέτουν τις εγγράμματες ταυτότητές τους. Λαμβάνοντας υπόψη και τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν λόγω της πανδημίας της ίωσης COVID-19 κατά τους τελευταίους μήνες (Μάρτιος 2020 και εξής), στόχος της ερευνητικής εργασίας είναι να διερευνήσει (α) τις πρακτικές γραμματισμού που κυριαρχούν στο οικογενειακό περιβάλλον παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας, (β) τις πρακτικές γραμματισμού που αναπτύσσονται σε σχολικές τάξεις για παιδιά της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας, (γ) τις απόψεις/τοποθετήσεις και των δύο ομάδων ενηλίκων σχετικά με την αξία και την πραγμάτωση γραμματισμών διαφορετικού τύπου (έντυπων, ψηφιακών). Για την υλοποίηση του σκοπού και των επιμέρους στόχων της ερευνητικής εργασίας, δεδομένα συλλεχθήκαν μέσω ερωτηματολογίων και συνεντεύξεων με γονείς και εκπαιδευτικούς παιδιών προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας.

Προγράμματα που έχουν ολοκληρωθεί:
(1) PALM Erasmus +
Τίτλος: Promoting Authentic Language Acquisition in Multilingual Contexts (PALM) Erasmus + (www.palm-edu.eu)
Χρηματοδότηση: Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ορίζοντας 2020).
Συνεργαζόμενα ιδρύματα: University College of Teacher Education, Lower Austria Baden, NILE Norwich, UK, University College of Teacher Education, Burgenland Austria, Free University of Bolzano, Italy, University of Pécs, Budapest
Διάρκεια: 2015-2018
Συντονίστρια ΠΚ: Έλενα Ιωαννίδου
Περιγραφή: Το ερευνητικό πρόγραμμα Erasmus+ PALM είχε ως βασικό στόχο τη δημιουργία μιας διαδραστικής ψηφιακής πλατφόρμας στην οποία ομιλητές 8 διαφορετικών γλωσσών ηλικίας 6-14 παρήγαν αυθεντικά κείμενα στη γλώσσα τους και δημιούργησαν δραστηριότητες για εκμάθηση της γλώσσας αυτής ως δεύτερης/ξένης. Τα αυθεντικά κείμενα είναι πολυτροπικά και περιλαμβάνουν βίντεος και ηχητικά κείμενα. Τα κείμενα αυτά αποτελούν σημαντικές πλατφόρμες για παραγωγή και κατανόηση λόγου (ανάγνωση, ακρόαση) για παιδιά της ίδιας ηλικίας που επιθυμούν να μάθουν τις γλώσσες αυτές. Η ψηφιακή πλατφόρμα και οι πολυτροπικές και ψηφιακές δραστηριότητες αναμένεται ότι θα αυξήσει τα κίνητρα των παιδιών για εκμάθηση των γλωσσών και θα ενισχύσει την πολυγλωσσία. Η θεματολογία του PALM καλύπτει άξονες κοντά στα ενδιαφέροντα των παιδιών, όπως αθλήματα, προσωπικά ενδιαφέροντα, gaming, σούπερ ήρωες κτλ. Η βασική ιδέα είναι ότι τα παιδιά θα μεταφέρουν δεξιότητες και γνώσεις που κατακτήθηκαν σε φυσικά περιβάλλοντα εκτός σχολείου σε δραστηριότητες και καταστάσεις εντός της σχολικής τάξης. Η ενίσχυση της ψηφιακής διάδρασης και αλληλεπίδρασης στην εκμάθηση και διδασκαλία των γλωσσων αποτελεί προτεραιότητα του προγράμματος αυτού.

(2) DUEL, Marie Curie Fellowships
Τίτλος: Fighting with words: Poetic duelling and its performance across the Mediterranean
Χρηματοδότηση: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Marie Curie Fellowships.
Διάρκεια: 2019-2021
Συντονίστρια: Έλενα Ιωαννίδου
Ερευνήτρια: Νικολέττα Δημητρίου

Περιγραφή: DUEL is the first comparative study of poetic duelling across the Mediterranean. It focuses on six islands found in six Mediterranean European countries, moving from East to West: Cyprus, Crete (Greece), Malta, Sardinia (Italy), Corsica (France), and Majorca (Spain). At the heart of DUEL are two central questions: How are poetic duels performed, and what do they mean for both the producers (the performers) and the consumers (the audience) of this practice in the six chosen islands? Rather than looking at poetry or music in isolation, DUEL brings the poetic, musical, ethnographic, gender and performative aspects of this practice together in a ‘bottom-up’ study that puts the people involved in poetic duelling centre stage. Using an interdisciplinary approach and combining methods from ethnomusicology, life writing, visual anthropology, oral and cultural history, DUEL aims to bring performers from the six islands together on the page (in a book), on the screen (in an ethnographic documentary), and on the stage (in a festival). While the project is informed by theory, it is not side-tracked by it. The emphasis is on creating a vivid portrait of this performance practice (written, visual, and aural) that can have the greatest possible impact on academic and non-academic audiences alike. This is in line with the EU’s policy for making culture ‘accessible and inclusive’. There is a sense of urgency attached to this project, as it concerns a dying tradition practised among groups of performers across Europe who are also fast disappearing. In addition to interviewing performers through extended periods of fieldwork and recording poetic duelling performances in their particular social and cultural contexts, this project will also contribute to the understanding and preservation of European intangible heritage, against an increasing trend of homogenisation of both the production and the consumption of culture.

(3) DigiLitEY, COST Action IS1410
Τίτλος: Digital literacy and multimodal practices in the early years
Χρηματοδότηση: European Cooperation in Science and Technology (COST) – Horizon 2020, European Union Funding for Research and Innovation
Συνεργαζόμενα ιδρύματα: University of Sheffield (UK – program chair and coordinator)
Διάρκεια: 2015-2019
Συντονίστρια ΠΚ: Επίκουρη Καθηγήτρια Σταυρούλα Κοντοβούρκη,
Περιγραφή:
(Πηγή: http://digilitey.eu/) The main objective is to create an interdisciplinary network that will advance understanding of young children ́s digital literacy and multimodal practices in the new media age and which will build a co-ordinated European agenda for future research in this area. Specific objectives are as follows: (1) to provide a means of drawing together current European interdisciplinary research on young children’s digital literacy and multimodal practices in homes, communities and early years settings. This will enable researchers across the COST countries collectively to identify gaps in knowledge, fostering co-ordinated and collaborative research, (2) to identify emergent digital technologies and applications relevant to young children and appraise their strengths and weaknesses in use in order to inform future research, policy and practice, (3) to identify best practice in digital and multimodal literacy learning and teaching in kindergartens and primary schools across Europe through a review of relevant research and consider the implications for policy and practice, in addition to identifying the practical and theoretical implications for teacher and early years’ practitioner training, (4) to exchange knowledge on appropriate methodologies and ethical issues when researching young children’s digital literacy and multimodal practices and to foster innovation in this area, (5) to provide training for Early Stage Researchers and strengthen links between them and established experts in the field, (6) to engage actively with a range of stakeholders, including policymakers, early years practitioners, parent groups and the children’s media industry in order to explore the implications of research outcomes for policy, practice, curricula, pedagogy and community-based learning.

(4) GRECO I, Ίδρυμα Λεβέντη / Πανεπιστήμιο Κύπρου
Τίτλος: “Retaining Greek in ‘Enclaved’ Communities: Greek as a mother tongue among Turkish Cypriots in Cyprus and Cunda Cretans in Turkey”,
Χρηματοδότηση: Ίδρυμα Λεβέντης, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Συνεργαζόμενα ιδρύματα: Πανεπιστήμιο Πατρών
Διάρκεια: 2014-2016
Συντονίστρια: Επίκουρη Καθηγήτρια Έλενα Ιωαννίδου
Περιγραφή: Το ερευνητικό πρόγραμμα επικεντρώθηκε σε δύο γλωσσικές κοινότητες στις οποίες η ελληνική λειτουργούσε ως μητρική γλώσσα: σε μία υποομάδα της Τουρκοκυπριακής κοινότητας στην Κύπρο και στους Τουρκοκρητικούς που διαμένουν στην Κούντα της Τουρκίας (πρώην Μοσχονήσι). Η πρώτη ομάδα χρησιμοποιεί την κυπριακή ποικιλία και η δεύτερη την κρητική ποικιλία στην πιο βασιλεκτική τους μορφή. Αυτές οι γλωσσικές κοινότητες, αν και διαμένουν σε τουρκόφωνες περιοχές, έχουν αντισταθεί στο να αλλάξουν τη γλώσσα τους και τη διατήρησαν. Έτσι, η έννοια της εθνογλωσσικής ζωτικότητας (ethnolinguistic vitality) καθίσταται εξαιρετικά επίκαιρη σε σχέση με τις δύο αυτές κοινότητες. Το πρόγραμμα είχε στόχο να: (α) κάνει μια συστηματική περιγραφή των δύο ποικιλιών της Ελληνικής που χρησιμοποιούνται από μια υπο-ομάδα των Τουρκοκυπρίων στην Κύπρο και τους Τουρκοκρητικούς στην Κούντα και να καταγράψει ιδιαίτερα γλωσσικά φαινόμενα των δύο ποικιλιών και ζητήματα γλωσσικής επαφής και γλωσσικής διατήρησης, (β) να καταγράψει τις συμβολικές και επικοινωνιακές λειτουργίες της ελληνικής γλώσσας στο γλωσσικό ρεπερτόριο των Τουρκοκυπρίων και Τουρκοκρητικών ερευνώντας τη γλωσσική τους χρήση καθώς και τις αξίες που συνδέονται με την Κυπριακή Ελληνική (ΚΕ) και την Κρητική αντίστοιχα.

(5) Storying the teaching profession, Ίδρυμα Λεβέντη/Πανεπιστήμιο Κύπρου
Τίτλος: Storying the teaching profession ‘from below’ and amidst change: a study of four cohorts of elementary teachers’ life histories in the Republic of Cyprus (late 1970s-2010s [Εξιστορώντας το επάγγελμα του/της εκπαιδευτικού ‘από κάτω προς τα πάνω’ και ‘εν μέσω’ αλλαγής: Μια διερεύνηση των ιστοριών τεσσάρων γενεών εκπαιδευτικών δημοτικής εκπαίδευσης στην Κυπριακή Δημοκρατία (δεκαετίες 1970-2010)]
Χρηματοδότηση: Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντης
Διάρκεια: 2017-2019
Υπεύθυνες προγράμματος: Σταυρούλα Φιλίππου & Σταυρούλα Κοντοβούρκη, σε συνεργασία με Ελένη Θεοδώρου
Περιγραφή: Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποσκοπεί στην ανάδειξη της πολυπλοκότητας του επαγγέλματος της/του εκπαιδευτικού, όπως διαμορφώνεται ιστορικο-κοινωνικά στην Κύπρο, μέσα από βιογραφική προσέγγιση και εις βάθος ιστορίες ζωής εκπαιδευτικών. Βιογραφικές συνεντεύξεις διεξήχθηκαν με 30 περίπου εκπαιδευτικούς δημοτικής εκπαίδευσης, που εμπίπτουν σε 4 διακριτές «γενιές» του επαγγέλματος όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία 40 χρόνια: πρόσφατους/ες αφυπηρετήσαντες, άτομα που βρίσκονται στο επάγγελμα και έχουν 25-30 χρόνια υπηρεσίας, άτομα με 15-20 χρόνια υπηρεσίας, και πρόσφατους/ες απόφοιτους τμημάτων επιστημών της αγωγής που εισήλθαν στο επάγγελμα κατά την τελευταία δεκαετία. Μέσα από τις ιστορίες ζωής αυτών των εκπαιδευτικών διερευνώνται οι τρόποι με τους οποίους βιώνεται σε διαφορετικά σημεία του χρόνου και πώς μέσα από το βίωμα διαμορφώνεται η τοπική ιστορία της αλλαγής στην εκπαίδευση και του επαγγέλματος σε συνάρτηση με άλλα στοιχεία του ευρύτερου κοινωνικο-πολιτικού πλαισίου.

(6) GRECO II
Τίτλος: G.R.E.Co II (Retaining Greek in Enclave Communities). Pontic Greek in Cyprus: From Trabzon to Karpasia.
Χρηματοδότηση: Πανεπιστήμιο Κύπρου (Εσωτερικό)
Διάρκεια: 2016-2018
Περιγραφή: This project investigateς a transplanted linguistic community in Cyprus; this community consists of Turkish nationals or “settlers”who were relocated form the district of Trabzon, Turkey and they were transferred to the northern part of Cyprus after the de facto partition of the island in 1974. The revealing characteristic of this community is that they are speakers of Pontic Greek (or Romeyka and/or Rumca as they refer to it themselves) (Ozkan 2013) and that they moved from Greek-speaking enclaves in Turkey to Cyprus. The fact that there are large communities of Pontic Greek speakers in Cyprus and that the variety is still spoken in the island is, to this date, virtually unknown to the scientific community.. Even the most recent descriptions (Drettas, 1997) do not list Cyprus as one of the places in which the variety presently survives. Within this context, the main aim of the proposed project is to investigate the way Pontic Greek is used by these communities in Cyprus aiming to offer a through linguistic description of the current status of the language(s) used and to document its functional and symbolic uses along with issues of language and identity. Following the methodology adopted in GRECO I, the current project will employ ethnographic methods of data collection in order to elicitate data occurred in its natural setting and to investigate issues of language use and language values.

(7)
Τίτλος: Πραγματώσεις Αναλυτικών Προγραμμάτων στο Γλωσσικό Μάθημα και σε Μαθήματα Κοινωνικών Σπουδών στο Κυπριακό Δημοτικό Σχολείο: Παρελθοντικές και παροντικές κατασκευές εκπαιδευτικής επαγγελματικής ταυτότητας σε σημεία αλλαγής/μεταρρύθμισης αναλυτικών προγραμμάτων
Χρηματοδότηση: Πανεπιστήμιο Κύπρου – Εναρκτήρια Χρηματοδότηση
Υπεύθυνες προγράμματος: Σταυρούλα Κοντοβούρκη & Σταυρούλα Φιλίππου
Διάρκεια: 2014 – 2016
Περιγραφή: Σκοπός της εναρκτήριας χρηματοδότησης είχε οριστεί η ανάπτυξη υποδομής για τη μελέτη των καθημερινών πραγματώσεων αναλυτικών προγραμμάτων από μικρό αριθμό εκπαιδευτικών σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα (γλωσσικό μάθημα, κοινωνικές σπουδές) όπως αυτές σχετίζονται με τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών και την επίσημη ρητορική περί της επαγγελματικής τους ταυτότητας. Η έρευνα που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της συγκεκριμένης πρότασης διεύρυνε προηγούμενο ερευνητικό πρόγραμμα, που είχε αναπτυχθεί από κοινού από τις συντονίστριες του έργου και μελετά μέσω προσωπικών συνεντεύξεων και ανάλυση κειμένων πολιτικής την έννοια του εκπαιδευτικού επαγγελματισμού και της αλλαγής αναλυτικών προγραμμάτων στην Κύπρο από το 2004 και εξής. Με την εναρκτήρια χρηματοδότηση, το πρόγραμμα επεκτάθηκε μέσω (α) της εστίασης σε καθημερινές πραγματώσεις αναλυτικών προγραμμάτων στα γνωστικά αντικείμενα της Γλώσσας και των Κοινωνικών Σπουδών (Ιστορία, Γεωγραφία, Αγωγή Ζωής/Υγείας) τα οποία έχουν κεντρική θέση στην ελληνοκυπριακή εκπαίδευση, (β) της διασύνδεσης των πραγματώσεων αυτών με εδραιωμένες εννοιολογήσεις του εκπαιδευτικού επαγγελματισμού αλλά και (γ) της αναγνώρισης και αναζήτησης πολλαπλών πιθανών επαγγελματικοτήτων.

(8) Prison Literacy
Τίτλος: Developing a Social Literacy Program among Prisoners in the Central Prison of Cyprus
Χρηματοδότηση: Πανεπιστήμιο Κύπρου
Διάρκεια: 2014-2015
Συνεργάτες: Ερευνητική ομάδα ΠΚ (Έλενα Ιωαννίδου, Ελισάβετ Κιούρτη, Χριστίνα Χριστοφίδου)

Περιγραφή: Το πρόγραμμα αυτό αφορούσε τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός προγράμματος “Γραμματισμού ως κοινωνική πρακτική” το οποίο εφαρμόστηκε στο σχολείο της Κεντρικής Φυλακής Κύπρου για ένα διάστημα 18 μηνών. Το πρόγραμμα είχε ως θεωρητική βάση τον κριτικό γραμματισμό, τη θεωρία των κειμενικών ειδών, την πολυτροπικότητα και τις αρχές μη τυπικής μάθησης. Βασικός του σκοπός ήταν να διευρύνει τις έννοιες του γραμματισμού και του κειμένου, κινούμενο πέρα από προγράμματα διορθωτικού γραμματισμού τα οποία είναι πολύ δημοφιλή στο χώρο της φυλακής. Το παρόν πρόγραμμα προσέγγισε τον γραμματισμό από την ιδεολογική και κριτική του σκοπιά. Η μεθοδολογία που υιοθετήθηκε ήταν ένας συνδυασμός παρεμβατικού προγράμματος (σχεδιασμός και εφαρμογή) και εθνογραφικής έρευνας (αναστοχαστικά ημερολόγια, σημειώσεις πεδίου), καθώς και συλλογή κειμένων τα οποία γράφτηκαν από τις/τους κρατούμενες/ους. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι οι συμμετέχουσες/οντες είχαν πολύ θετική στάση και συμμετοχή σε αυτού του είδους την εκπαίδευση στον γραμματισμό αφού τους παρείχε χώρο για να αναστοχαστούν για τις δικές τους εμπειρίες, να αναπαραστήσουν την εμπειρία τους και να δράσουν μέσω της παραγωγής κειμένων.