Η ερευνητική εξειδίκευση του ακαδημαϊκού προσωπικού του Τμήματος Κλασικών Σπουδών και Φιλοσοφίας αφορά στους εξής τομείς:

Κλασική Φιλολογία

Γλωσσολογία

Φιλοσοφία

 

 
 
 

ΚΛΑΣΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ

 

Κριτική αποκατάσταση αρχαίων κειμένων – Κριτική έκδοση
Παράδοση των αρχαίων κειμένων. Κριτική του αρχαίου κειμένου και η σχέση της με την ερμηνεία. Η τεχνική των κριτικών εκδόσεων.

Επιγραφική 

Αποτύπωση, μελέτη, σχολιασμός και έκδοση ελληνικών και λατινικών επιγραφικών κειμένων.

Παπυρολογία

Ανάγνωση, έκδοση και ερμηνεία παπυρικών κειμένων από την ελληνορρωμαϊκή Αίγυπτο· η συμβολή των λογοτεχνικών παπύρων στην αρχαία ελληνική γραμματολογία και την κριτική του κειμένου· οι λογοτεχνικοί πάπυροι και το αρχαίο βιβλίο· οι μη φιλολογικοί πάπυροι ως πηγές για την ελληνιστική και ρωμαϊκή ιστορία· η ελληνική γλώσσα και οι πάπυροι.

Ιστοριογραφία 

Η έρευνα της αρχαίας ελληνικής ιστοριογραφίας επικεντρώνεται στη μελέτη πεζών αφηγηματικών κειμένων που ανήκουν σε διάφορα επιμέρους υπο-είδη με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Η ερμηνεία των κειμένων περνά μέσα από την ανάλυση της ιδεολογίας, τη διερεύνηση των ειδολογικών ορίων, την αναγνώριση αφηγηματικών τεχνικών, υφολογικών επιλογών, επικοινωνιακών στόχων και στρατηγικών πειθούς, και διασταυρώνονται με τη γνώση που αντλούμε από την ιστορία και την αρχαιολογία.

Δράμα

Η έρευνα του αρχαίου δράματος εκτείνεται από ιστορικά και φιλολογικά ζητήματα ως την πραγμάτευση θεωρητικών ζητημάτων που άπτονται της συγκρότησης των βασικών δραματικών ειδών. Με αφετηρία το κείμενο των τραγικών και κωμικών ποιητών διερευνάται επίσης η ατομική και συλλογική πρόσληψη, ως αποτέλεσμα γνωστικής επεξεργασίας και συναισθηματικής ανταπόκρισης στο δραματικό φαινόμενο.

Φιλολογικές σπουδές στην αρχαιότητα

Η μελέτη της γλώσσας και η ερμηνεία της λογοτεχνίας στην ελληνική αρχαιότητα. Γραμματικοί, λεξικογράφοι και υπομνηματιστές-σχολιαστές.

Λατινική επική ποίηση

Διακειμενικότητα και ενδοκειμενικότητα στη λατινική επική ποίηση· ζητήματα λογοτεχνικής διαδοχής και μίμησης· συμβολισμός, αλληγορία και πολιτική προπαγάνδα σε λατινικά έπη· μέσα σκιαγράφησης χαρακτήρων και λογοτεχνικών απεικονίσεων στο λατινικό έπος.

Ρωμαϊκή ποιητική σάτιρα

Η λογοτεχνική κριτική και οι ειδολογικές επαφές της ποιητικής ρωμαϊκής σάτιρας· η γλώσσα και το ύφος των Ρωμαίων σατιρικών ποιητών· οι κοινωνικές, ηθικές, πολιτικές και φιλοσοφικές απόψεις των τεσσάρων εκπροσώπων της ποιητικής ρωμαϊκής σάτιρας και ο τρόπος με τον οποίο αυτές οι απόψεις αποτυπώνονται στα έργα τους.

Λατινική ρητορική

Ανάλυση και ερμηνεία λατινικών ρητορικών λόγων· ρητορικές στρατηγικές για έπαινο και ψόγο· υφολογικές διαφοροποιήσεις ρητορικών λόγων και οι παράγοντες που τις καθορίζουν· η επίδραση της ποίησης στη ρητορική και της ρητορικής στην ποίηση.

Λογοτεχνία της εποχής του Νέρωνα και των Φλαβίων αυτοκρατόρων

Οι λογοτεχνικές εξελίξεις κατά την εποχή του Νέρωνα και των Φλαβίων αυτοκρατόρων σε σύγκριση με τη λογοτεχνία προηγούμενων περιόδων (ιδίως της αυγούστειας)· ζητήματα ειδολογικού εμπλουτισμού κατά την πρώιμη αυτοκρατορική περίοδο· φιλοσοφικές επιδράσεις στη λογοτεχνία της εποχής· ιδεολογικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές απόψεις σε συνάρτηση με τις κοινωνικές και λογοτεχνικές εξελίξεις των χρόνων του Νέρωνα και των Φλαβίων αυτοκρατόρων.

Αρχαία επιγραμματική ποίηση

Ανάλυση και ερμηνεία των ποικίλων μορφών επιγραμματικής παράδοσης από την κλασική έως την ύστερη αρχαιότητα. Η επίδραση διάφορων πολιτιστικών συγκειμένων στη σύνθεση επιγραμματικών κειμένων. Η αλληλεπίδραση μεταξύ της επιγραμματικής ποίησης και άλλων λογοτεχνικών ειδών και επιγραφών.

Αρχαία επιστολογραφία

Οι ποικίλες μορφές της αρχαίας επιστολογραφίας και σύνταξης επιστολών τόσο για λογοτεχνικούς σκοπούς όσο και χρηστικές σκοπιμότητες. Η πλαστικότητα και ευελιξία του είδους και η δυναμική αλληλεπίδρασή του με άλλα λογοτεχνικά είδη. Οι στρατηγικές της επικοινωνίας και δικτύωσης στην αρχαιότητα.

Η ποίηση της ύστερης αρχαιότητας

Η συνέχιση της κλασικής παιδείας και οι λογοτεχνικές καινοτομίες στην ποίηση της ύστερης αρχαιότητας. Η επίδραση των νέων ιστορικών, θρησκευτικών και πολιτιστικών συγκειμένων στη ποιητική παραγωγή.

 
 

ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑ

Γλώσσα και γλωσσολογία 

Ιστορία της ελληνικής γλώσσας από τη μυκηναϊκή εποχή έως τους νεότερους χρόνους - περιγραφή, εξέταση και ερμηνεία γλωσσικών μορφών στα ιστορικά, γεωγραφικά και κοινωνικά τους συμφραζόμενα. Ιστορική γραμματική και διαλεκτολογία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

Ιστορία άλλων ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και κειμένων: Ανατολικές, Ινδοϊρανικές, Τοχαρικές, Φρυγική, Ιταλικές, Κελτικές, Γερμανικές, Αρμενική κ.τ.λ. Αποκατάσταση της πρωτο-ινδοευρωπαϊκής γλώσσας.

Συγκριτική μυθολογία και ποιητική. Ελληνική θρησκεία: μελέτη των ελληνικών λατρειών και τελετουργιών από συγκριτική-ιστορική άποψη.

Γλωσσικές και πολιτιστικές επαφές στην Αρχαία Μεσόγειο με έμφαση στις επαφές μεταξύ της Ελλάδας και των κατοίκων της Μικράς Ασίας (Χετταίοι, Λουβίτες, Πέρσες κ.τ.λ.).

 
 

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Ιστορία της φιλοσοφίας

Ιστορία της αναλυτικής φιλοσοφίας. Ιστορία της φιλοσοφίας της επιστήμης. Ευρωπαϊκή φιλοσοφία στον 19ο και 20ο αιώνα. Ιστορία της αισθητικής.

Φιλοσοφία της Επιστήμης

Ρεαλισμός και Αντιρεαλισμός, Η φύση της Επιστημονικής Εξήγησης, Η φύση των Επιστημονικών Μοντέλων, Η φύση των Επιστημονικών Θεωριών, Εξιδανίκευση και Αφαίρεση, Η φύση της Επιστημονικής Αναπαράστασης.

Μεταηθική

Η μεταφυσική, γνωσιοθεωρία, σημασιολογία και ψυχολογία της ηθικής. Διαισθησιοκρατία. Θεωρία αρετής. Ηθική ορθολογικότητα. Εκφραστισμός. Κανονιστικότητα. Εξελικτικά επεξηγηματικά επιχειρήματα.

Γνωσιοθεωρία

Θεωρία γνώσης και τεκμηρίωσης. Επιστημική ορθολογικότητα και κανονιστικότητα. Σκεπτικισμός. Επιστημική πιθανότητα. Κατανόηση. Μεταγνωσιοθεωρία.

Μεταφυσική

Η φύση των ιδιοτήτων και των σχέσεων. η οντολογική δομή των αντικειμένων. δυνάμεις, προδιαθέσεις και κατηγορικές ιδιότητες. η οντολογία των νόμων και η φύση των θεμελιωδών συμμετριών.

Μετα-μεταφυσική

Η σχέση μεταξύ επιστήμης και μεταφυσικής.